Αφιέρωμα της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας στον ζωγράφο της Θεσσαλικής Γης Δημήτρη Γιολδάση


  Η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας -Μουσείο Γ.Ι.Κατσίγρα, τιμά τον ζωγράφο του Θεσσαλικού κάμπου,  Δημήτριο Γιολδάση , με ένα ψηφιακό αφιέρωμα  των  έργων του,  που ανήκουν στην συλλογή Γ.Κατσίγρα .

  Οι δεσμοί φιλίας που  ένωναν τον ζωγράφο Δ.Γιολδάση με  τον συλλέκτη γιατρό Γ.Ι.Κατσίγρα  χρονολογούνται από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 .

   Τα έργα ‘’ Θερισμός ‘’ και ‘’Ορφανή ‘’ είναι τα πρώτα έργα που αγοράζονται από τον συλλέκτη γιατρό κατά την διάρκεια της  έκθεσης που πραγματοποιεί ο Δ.Γιολδάσης στην αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας  -όπως μαρτυρά επιστολή του ζωγράφου στις 8 Απριλίου 1958-.


   Δεν είναι τυχαίο της φιλίας που τους ένωνε ,πως αν και ο Δ.Γιολδάσης με τη θεματική  της προσωπογραφίας  δεν καταπιάστηκε ,το πορτραίτο του Γ. Κατσίγρα 1955- 1960 , αποτελεί μία από τις σπάνιες προσπάθειές του στο είδος αυτό.  Το έργο εκτίθεται  τιμητικά, στην ενότητα  ‘’Το πνεύμα του τόπου ‘’ της μόνιμης  Συλλογής Κατσίγρα .

   Η Γέφυρα του Πηνειού αποτελεί αγαπημένο θέμα του ζωγράφου και για το λόγο αυτό, το επεξεργάστηκε σε πολλές παραλλαγές. Το επιβλητικό κτίσμα της γέφυρας τον γοητεύει. Ο Γ.Κατσίγρας φιλοξενούσε τον ζωγράφο σε χώρο της κλινικής, για να μπορεί τα πρωινά με το ποδήλατό του να κατευθύνεται στο ποτάμι και να το αποτυπώνει στα έργα του . Ο ίδιος ο Γιολδάσης, άλλωστε, σε συνέντευξή του αναφέρει: «Μου αρέσουν τα ποτάμια, η αντανάκλαση που δίνει το ποτάμι, να συλλάβω το υγρό στοιχείο όταν υπάρχει μια αντανάκλαση».

   Ο Δημήτριος Γιολδάσης  γεννήθηκε το 1897 στο χωριό Βουνέσι Αγράφων (σημερινό Μορφοβούνι) και έζησε απλά και λυτά  αφοσιωμένος στον τόπο που τον γέννησε αφιερώνοντας σε αυτό και  την ζωγραφική του. Οι γονείς του ήταν Σαμαριναίοι  και πολύ φτωχοί, γι’ αυτό πέρασε και τα παιδικά του χρονιά ως εργαζόμενος σε καπνομάγαζα ,μη μπορώντας να αφιερώσει αρκετό χρόνο στη ζωγραφική που λάτρευε.

   Το 1914 εισέρχεται στην Σχολή καλών τεχνών και αποφοιτεί το 1921. Δάσκαλοί του ήταν ο Δημήτριος Γερανιώτης, Σπυρίδων Βικάτος και ο Γεώργιος Ιακωβίδης. Το 1922 εμφανίζεται για πρώτη φορά σε ομαδική έκθεση στο Ζάππειο. Ταξίδευσε σε Παρίσι Λονδίνο και Νέα Υόρκη. Από το 1966 ο ζωγράφος εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Καρδίτσα. Το 1977 η Εθνική Πινακοθήκη οργάνωσε αναδρομική έκθεση και το 1982 του απονεμήθηκε το Αργυρούν Μετάλλιο της πόλης της Καρδίτσας . Το 1984 τιμήθηκε από το δήμο της Αθήνας με το Χρυσό Μετάλλιο της πόλης . Το 1989 η Ακαδημία Αθηνών του απονέμει βραβείο για το βιβλίο του «Η προσφορά μου στον Πολιτισμό» (στον άνθρωπο).

 

   Στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης ο Δημήτρης Γιολδάσης βγήκε στο βουνό και δούλευε στη διαφώτιση και στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του ΕΛΑΣ, ενώ παράλληλα βοήθησε για τη λειτουργία των τυπογραφείων στο Βουνό. Μαζί με άλλους ζωγράφους, έκανε τοιχογραφίες με τους ήρωες του '21, στο κτίριο του Εθνικού Συμβουλίου στις Κορυσχάδες. Μετά τα Δεκεμβριανά συνελήφθη, αλλά γρήγορα αποφυλακίστηκε.

   Πηγές έμπνευσης των  έργων του , η θεσσαλική γη , ο κάμπος, η ανθρώπινη βιοπάλη οι χωριάτικες ασχολίες και τα τοπία. Μέσα από αυτά ενημερωνόμαστε για τις ασχολίες των ανθρώπων τόσο τις εξωτερικές όσο και τις εσωτερικές εργασίες , οι οποίες δεν υπάρχουν πλέον. Αγαπημένο του θέμα επίσης , ήταν το παζάρι  με το οποίο ασχολήθηκε σε πολλούς πίνακες διατηρώντας όμως  τη χαρακτηριστική μορφή του Θεσσαλικού εμπορίου. Επεξεργάστηκε με πραγματική εμμονή σε όλη τη διάρκεια της μακρόχρονης πορείας του, τα χιονισμένα τοπία.   Χαρακτηρίστηκε δε ως ζωγράφος  «κύριος εκπρόσωπος της αγροτικής τοπιογραφίας». 

   Πέθανε στις 5 Φεβρουαρίου 1993 στην Καρδίτσα σε μεγάλη ηλικία , αφήνοντας πίσω του μεγάλο ιστορικό και καλλιτεχνικό έργο. Η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας κατέχει έναν  μεγάλο αριθμό έργων του . 

    Η ιστορία της ζωγραφικής του, είναι η ιστορία του τόπου του, η ιστορία του βουνού και του κάμπου, έτσι όπως διαγράφεται στην καθημερινότητα. Μας άφησε ένα μεγάλο και βαθύτατα ελληνικό έργο ,λιτό και ανθρώπινο ,όπως άλλωστε ήταν και ο ίδιος.

     Ο Δημήτριος Γιολδάσης ,ως καλλιτέχνης ανήκει στην πολυσυζητημένη γενιά του Μεσοπολέμου ,που παίζει σημαντικό ρόλο, στην Νεοελληνική Ιστορία της Τέχνης.

https://www.facebook.com/katsigrasmuseum



Πηγή: https://www.larisacitynews.gr/2020/11/blog-post_826.html
Follow us: larisacitynews on Facebook